Pred vama je osmi broj Knjiženstva, časopisa za studije književnosti, roda i kulture, pokrenutog u okviru istraživačkog projekta Knjiženstvo, teorija i istorija ženske književnosti na srpskom jeziku do 1915. godine, koji finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. Delimično drugačiji izgled ovog broja rezultat je ažuriranja softvera i postavljanja broja na novu digitalnu platformu koja, između ostalog, omogućava lakše čitanje teksta na ekranu, kao i automatski prelazak sa ćirilice na latinicu. Rubrike i profil časopisa ostali su isti, što se vidi iz pregleda sadržine.

Prva dva teksta u časopisu, u rubrici Ženska književnost i kultura, govore o problemu nasilja u porodici: prvi je studija pripovetke Ljubena Karavelova, a drugi je do sada nepoznat članak Danice Marković o stvarnom događaju i komentar samog članka. Treći tekst posvećen je folklornoj temi, dinamici odnosa žene i prirode. I u ovom broju postoji svojevrstan temat o delu Jelene J. Dimitrijević. Najpre saznajemo o njenom radu u Kolu srpskih sestara i tekstovima u kalendaru Vardar. Uz to predstavljamo i jednu kratku foto-priču koja nam pokazuje kakvo je mesto ova autorka imala u kulturi pre Drugog svetskog rata: reč je o njenoj fotografiji na zidu Čitaonice Bibloteke grada Beograda. Drugi rad u ovoj tematskoj celini izveštava nas o procesu dekriptovanja rukopisa drugog dela putopisa Sedam mora i tri okeana koji se na projektu Knjiženstvo sprovodi skoro dve godine, u saradnji sa Narodnom bibliotekom Srbije. Tekst nas vodi na uzbudljivo putovanje kroz predele kojima je Jelena Dimitrijević prošla pre skoro jednog veka ali i kroz ništa manje zanimljivo otkrivanje njenih grafema, skraćenica i drugih tajni rukopisa. U narednom radu takođe pokušavamo da rešimo jednu zagonetku, o poreklu Lujze Jakšić, prijateljice Jelene Dimitrijević. Oba potonja rada, osim što otkrivaju mnogo novih činjenica, takođe pokazuju metodologiju istraživanja i postavljaju nova pitanja.

Rubriku Ženska književnost i kultura zaključuju tri rada na raznovrsne teme. Prvi među njima bavi se Anđelijom Lazarević kao slikarkom i načinima na koje su žene bile predstavljane u prvoj polovini 20. veka. Drugi rad je posvećen Katarini Bogdanović, književnoj istoričarki i pedagoškinji čiji je životni put slika borbe za osvajanje intelektualne slobode. Rubriku zatvara analiza distopijskog romana Mardž Pirsi, Žena na ivici vremena.

U rubrici Bibliografija objavljujemo anotiranu bibliografiju knjiga sa temom roda objavljenih u Srbiji u periodu 1991-2003. Bibliografija je na engleskom jeziku i predstavlja presek intenzivnog rada na formiranju feminističke teorije u vreme ratova u Jugoslaviji i na početku takozvane tranzicije.

U ovom broju objavljujemo dva intervjua. Prvi je sa Jasminom Lukić, profesorkom književnosti i dugogodišnjom upravnicom Rodnih studija na Centralnoevropskom univerzitetu u Budimpešti. Drugi razgovor je sa Šantal Rajt, profesorkom na Univerzitetu Vorik i koordinatorkom jedne interesantne prevodilačke nagrade.

U rubrici Prikazi predstavljamo najpre multimedijalni koncert Ivane Stefanović, a potom monografije o konstituisanju ženskog kanona u srpskoj prozi, Jovanki Broz, feminističkoj kritici socijalističke Jugoslavije tokom 70-ih i 80-ih, Magi Magazinović, Savki Subotić, o načinu na koji su britanski autori i autorke percipirali žene na Balkanu, te o odnosu feminističke teorije i pojma rod na Balkanu. Takođe predstavljamo zbornik o ekonomskim aspektima ženskog autorstva u ranom modernom periodu u Evropi, a rubriku zaključujemo tekstom o četiri nove knjige koje su zapravo ženska istorija u literaturi za decu i mlade.

U rubrici Događaji izveštavamo vas o junskoj konferenciji Društva Džon Apdajk i o decembarskoj radioniciRukopisi Jelene Dimitrijević, događajima u okviru projekta Knjiženstvo održanim na Filološkom fakultetu u Beogradu tokom 2018. godine.

Preuzmite ceo broj.